Software Licensing

Software Licenties

Houdt u zich bezig met de bedrijfsmatige ontwikkeling van computerprogrammatuur waarbij u activiteiten op het gebied van het ontwikkelen en aanbieden van software ontplooit, dan is het verstandig om een aantal zaken juridisch dicht te timmeren.

Licentieovereenkomst software en apps

De in het internationale handelsverkeer meest gebruikte juridische toestemmingverleningsvorm inzake software en apps is de licentieovereenkomst. We noemen dit software licensing. In dit licentiecontract verleent u als maker van de software toestemming aan de klant om deze te gebruiken dan wel te incorporeren in diens online platform. Zorg er daarbij voor dat u eigenaar blijft van de auteursrechten op de software. In een licentieovereenkomst kunt u als het ware uw intellectuele eigendomsrechten verhuren aan de wederpartij.

Intellectueel eigendom

Het intellectueel eigendomsrecht een relatief jong vakgebied en wetten, verdragen en rechtspraak zijn nog niet volledig uitgekristalliseerd. Eigenlijk kan er altijd wel een partij opstaan die van mening is dat er auteursrechten zijn geschonden of dat er een ergens een gebruiksvergoeding voor moet worden betaald. Wat we wel kunnen doen is alles pro actief zo goed mogelijk dichttimmeren om dat risico op claims zo veel mogelijk te beperken. En daarnaast om uw eigen intellectueel eigendomsrechtelijke portfolio zoveel mogelijk te maximaliseren.

Welke contracten zijn nodig bij aanbieden tools?

Welke soorten contracten en algemene voorwaarden (ALV) gaan nu een rol spelen voor uw bedrijf, bij het aanbieden van online of offline tools?

Software leveren is toch wel een heel andere tak van sport dan financiële dienstverlening of marketingadvies. Wat is er in de regel nodig? Dat is afhankelijk van manier waarop de tools aan de klant worden aangeboden. Outsourcing of helemaal zelf ontwikkelen? Wij zullen een aantal contractmodellen bespreken.

1. Software licensing. Een licentieovereenkomst tussen software ontwikkelaar of contractor en uw bedrijf, mits er geen sprake is van werkgeversauteursrecht. Liever overdracht aan uw bedrijf, voor een wat hogere prijs.

2. Een licentieovereenkomst tussen uw bedrijf en de klant die gebruik maakt van de tools.

3. Een onderhoudsovereenkomst met daarin bepalingen over data eigendom, detachering, advisering, consultancy en hosting.

4. Eventueel een escrow overeenkomst inzake onderhoud door de klant zelf.

Onderhoud van computerprogrammatuur

In een licentiecontract kunnen bepalingen worden toegevoegd betreffende escrow. Om de computerprogrammatuur te kunnen onderhouden is vaak de broncode van de computerprogrammatuur noodzakelijk. De broncode laat zien hoe de computerprogrammatuur is opgebouwd. Met behulp van de broncode kan de computerprogrammatuur worden gegenereerd. Wil de licentienemer in de gelegenheid zijn zelf de computerprogrammatuur te (laten) onderhouden of aanpassen, dan dient hij over de desbetreffende broncode te kunnen beschikken. De meeste leveranciers hebben grote bezwaren tegen het afstaan van hun broncode.

Broncode is vaak bedrijfsgeheim

Immers, deze broncode behoort veelal tot de bedrijfsgeheimen van de leverancier. Door de broncode niet rechtstreeks aan de licentienemer te verstrekken, maar deze 'in escrow' te geven, oftewel in een soort depot, verzekeren partijen dat de licentienemer in bepaalde omstandigheden wel over de broncode kan beschikken maar dat de broncode, indien de desbetreffende omstandigheden zich niet voordoen, toch geheim blijft.

Escrowovereenkomst

Die bepaling in een licentiecontract zou dan kunnen luiden: Licentienemer en Leverancier komen overeen dat zij uiterlijk bij de aflevering van de Programmatuur een escrowovereenkomst zullen sluiten met een door Licentienemer goed te keuren derde, op grond waarvan de Leverancier een exemplaar van de broncode van de Programmatuur en de Documentatie bij die derde deponeert.

Software as a Service (SaaS)

Bij Cloud Computing wordt een deel van de ICT infrastructuur naar het internet, ook wel de cloud genoemd, verplaatst. We noemen dit outsourcing. In plaats van lokaal software en hardware te installeren en te gebruiken, wordt dit bij Cloud Computing in een extern datacenter gedaan. Online ICT-infrastructuur dus. Cloud Computing en met name Software as a Service (SaaS) worden steeds vaker toegepast door bedrijven vanwege de efficiency- en kostenvoordelen.

Cloud Computing

Cloud Computing komt in vele vormen voor. Van afgeschermde private platforms voor grote bedrijven tot kleine handige programma's zoals online factureren, denk aan Exact online. Of online apps zoals Microsoft office 365. Er zijn eigenlijk drie verschillende vormen van Cloud Computing waar u uit kunt kiezen bij het aanbieden van de tools, en waar vanuit juridisch technisch oogpunt naar zal moeten worden gekeken:

Software as a Service (SaaS): hierbij wordt een programma via het internet aangeboden. Met een abonnement wordt toegang gekocht voor een bepaalde tijd en een aantal gebruikers. De aanbieder van de SaaS zorgt voor de installatie, het onderhoud en de back-ups.

Platform as a Service (PaaS) maakt het mogelijk om (direct) eigen programma's te draaien of te ontwikkelen op een server, zonder dat er lokaal specifieke software of hardware voor nodig is.

Infrastructure as a Service (IaaS) levert de gehele IT infrastructuur op afstand. In plaats van het kopen van servers, software, ruimte in een datacenter en netwerkbenodigdheden, wordt alles uitbesteed

Online software biedt veel voordelen

Online software biedt uiteraard veel voordelen op het gebied van: Efficiency en kosten, schaalbaarheid en inspelen op nieuwe mogelijkheden.

Voordeel van Software as a Service is dat er geen zorgen meer zijn over de software en updates. De SaaS-leverancier zorgt ervoor dat er altijd gebruik gemaakt wordt van de nieuwste versies. Belangrijke updates worden niet meer vergeten, want die worden automatisch doorgevoerd. Net als het maken en beheren van back-ups van de data.

Overdracht vs licentie van auteursrechten op software

In juridisch opzicht een zeer belangrijk verschil in rechtsgevolg is het verschil tussen overdracht van software of ideeën of auteursrechten, en licentie. Bij overdracht verkoopt u uw auteursrechten, bij software licensing verhuurt u deze. Dat verhuren kan vervolgens op exclusieve basis, dus aan 1 partij, denk aan een monogaam huwelijk, of op non-exclusieve basis. De vergoedingen bij een exclusieve licentie zijn doorgaans hoger dan bij een licentie die aan meer partijen kan worden verkocht. Dus ook exclusiviteit is iets om goede afspraken over te maken. De cliënten van uw bedrijf verkrijgen in ieder geval een non-exclusief gebruiksrecht op de software.

Uw bedrijf heeft als het goed is een exclusief gebruiksrecht op de software gekregen van de ontwikkelaars/contractors.

Digitale uitputting van het auteursrecht op software

De hoogste Europese rechter heeft in het UsedSoft vs Oracle-arrest bepaald dat digitale uitputting van het auteursrecht op software mogelijk is. De Europese Auteursrechtrichtlijn schrijft voor dat indien een exemplaar van een auteursrechtelijk beschermd werk, zoals software, door de rechthebbende aan een consument of een bedrijf wordt verkocht, waarbij het eigendom op die software overgaat, het distributierecht op dat specifieke exemplaar is uitgeput. Iedereen snapt dat een fysieke tweedehands CD kan worden doorverkocht. Maar dat dit ook bij digitaal gedistribueerde, ‘tweedehands software’ kan, is nieuw.

Heeft u juridische vragen over privaatrechtelijk eigendom, intellectueel eigendom, gebruikslicenties en uitputting neem dan gerust contact met ons op.

Auteurswet: Bijzondere bepalingen betreffende computerprogramma's

De Auteurswet geeft regels inzake het openbaar maken, verhuren en verveelvoudigen van computerprogramma’s. Dit gedeelte gaat ondermeer over software licensing. Hoofdstuk VI. Bijzondere bepalingen betreffende computerprogramma's zegt hierover het volgende:

Artikel 45h

Voor het openbaar maken door middel van verhuren van het geheel of een gedeelte van een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12°, of van een verveelvoudiging daarvan die door de rechthebbende of met zijn toestemming in het verkeer is gebracht, is de toestemming van de maker of zijn rechtverkrijgende vereist.

Artikel 45i

Onverminderd het bepaalde in artikel 13 wordt onder het verveelvoudigen van een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12°, mede verstaan het laden, het in beeld brengen, de uitvoering, de transmissie of de opslag, voor zover voor deze handelingen het verveelvoudigen van dat werk noodzakelijk is.

Artikel 45j

Tenzij anders is overeengekomen, wordt niet als inbreuk op het auteursrecht op een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12°, beschouwd de verveelvoudiging, vervaardigd door de rechtmatige verkrijger van een exemplaar van eerder genoemd werk, die noodzakelijk is voor het met dat werk beoogde gebruik. De verveelvoudiging, als bedoeld in de eerste zin, die geschiedt in het kader van het laden, het in beeld brengen of het verbeteren van fouten, kan niet bij overeenkomst worden verboden.

Artikel 45k

Als inbreuk op het auteursrecht op een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12°, wordt niet beschouwd de verveelvoudiging, vervaardigd door de rechtmatige gebruiker van eerder genoemd werk, die dient als reservekopie indien zulks voor het met dat werk beoogde gebruik noodzakelijk is.

Artikel 45l

Hij die bevoegd is tot het verrichten van de in artikel 45i bedoelde handelingen, is mede bevoegd tijdens deze handelingen de werking van dat werk waar te nemen, te bestuderen en te testen teneinde de daaraan ten grondslag liggende ideeën en beginselen te achterhalen.

Artikel 45m

1. Als inbreuk op het auteursrecht op een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12°, worden niet beschouwd het vervaardigen van een kopie van dat werk en het vertalen van de codevorm daarvan, indien deze handelingen onmisbaar zijn om de informatie te verkrijgen die nodig is om de interoperabiliteit van een onafhankelijk vervaardigd computerprogramma met andere computerprogramma’s tot stand te brengen, mits:

a. deze handelingen worden verricht door een persoon die op rechtmatige wijze de beschikking heeft gekregen over een exemplaar van het computerprogramma of door een door hem daartoe gemachtigde derde;

b. de gegevens die noodzakelijk zijn om de interoperabiliteit tot stand te brengen niet reeds snel en gemakkelijk beschikbaar zijn voor de onder a bedoelde personen;

c. deze handelingen beperkt blijven tot die onderdelen van het oorspronkelijke computerprogramma die voor het tot stand brengen van de interoperabiliteit noodzakelijk zijn.

2. Het is niet toegestaan de op grond van het eerste lid verkregen informatie:

a. te gebruiken voor een ander doel dan het tot stand brengen van de interoperabiliteit van het onafhankelijk vervaardigde computerprogramma;

b. aan derden mede te delen, tenzij dit noodzakelijk is voor het tot stand brengen van de interoperabiliteit van het onafhankelijk vervaardigde computerprogramma;

c. te gebruiken voor de ontwikkeling, de produktie of het in de handel brengen van een computerprogramma, dat niet als een nieuw, oorspronkelijk werk kan worden aangemerkt of voor andere, op het auteursrecht inbreuk makende handelingen.

Artikel 45n

De artikelen 16b en 16c zijn niet van toepassing op werken als bedoeld in artikel 10, eerste lid, onder 12°.

Maatwerk algemene voorwaarden inzake aanbieden software apps en tools

Bestaat er altijd noodzaak tot een addendum in algemene dienstverleningsvoorwaarden inzake het aanbieden van eigen softwarematige tools?

Ja. Het is in zijn algemeenheid verstandig om maatwerk algemene voorwaarden te hanteren die volledig in lijn zijn met uw bedrijfsvoering. Indien u een nieuw product of een nieuwe dienst gaat aanbieden aan uw klant of wederpartij dan dienen de algemene voorwaarden daarmee in lijn te worden gebracht, en te worden ge-update.

Op maat gemaakte voorwaarden bieden u de bescherming waar u naar zoekt, juist omdat ze zijn toegespitst op alle bijzonderheden van uw onderneming en op de manier waarop u zaken wilt doen.

ICT producten/diensten

Het is belangrijk dat de algemene voorwaarden die u hanteert volledig waterdicht zijn, ook indien u overgaat tot het aanbieden en leveren van nieuwe ICT producten/diensten. Dat noopt wellicht tot aanpassing en uitbreiding van de uw algemene voorwaarden. Vraag ons gerust om advies!