Big data

Juridisch

Europees Recht

Eigendom data

Privacy

Kunstmatige Intelligentie

Trainingsdata

Sensor data

Big Data Wetgeving

Wat verstaan we onder big data?

Data wetenschap is een jong, opkomend interdisciplinair vakgebied dat focusgebieden waaronder wiskunde, statistiek, econometrie, artificiële intelligentie, blockchain, algoritmes, complexe data en business analyse, patroonherkenning valt. Hierin worden begrippen en concepten uit economie, bedrijfskunde, recht en ethiek geïntegreerd. Data science wordt aldus beheerst door opvattingen afkomstig uit zowel alfa-, beta- als gammawetenschappen.

Wanneer is er sprake van big data?

Er is sprake van big data als het volume van de datasets bijzonder groot is (hoeveelheid), bij snel verdampende data zoals op Snapchat, Twitter of Instagram (snelheid) en bij grote variëteit in de betrouwbaarheid en structuur van data (verscheidenheid). Er kan ook sprake zijn van big data in geval de gegevens veel waarde hebben voor een bedrijf. Big data staat ook bekend als de input data voor AI’s in het kader van neurale netwerken en deep learning toepassingen.

Trainingsdata en de databankenwet

Dit laatste noemen we trainingsdata. Ook aan het gebruik en het delen van trainingsdata kleven enkele belangrijke juridische aspecten. Op trainingsdata kunnen bijvoorbeeld databankenrechten rusten. Over gegevensverzamelingen zegt de Databankenwet het volgende:

Artikel 1

1. Voor de toepassing van het bij of krachtens deze wet bepaalde wordt verstaan onder:

a. databank: een verzameling van werken, gegevens of andere zelfstandige elementen die systematisch of methodisch geordend en afzonderlijk met elektronische middelen of anderszins toegankelijk zijn en waarvan de verkrijging, de controle of de presentatie van de inhoud in kwalitatief of kwantitatief opzicht getuigt van een substantiële investering;

b. producent van een databank: degene die het risico draagt van de voor de databank te maken investering;

c. opvragen: het permanent of tijdelijk overbrengen van de inhoud van een databank of een deel daarvan op een andere drager, ongeacht op welke wijze en in welke vorm;

d. hergebruiken: elke vorm van het aan het publiek ter beschikking stellen van de inhoud van een databank of een deel daarvan door verspreiding van exemplaren, verhuur, on line transmissie of transmissie in een andere vorm;

e. technische voorzieningen: technologie, inrichtingen of onderdelen die in het kader van hun normale werking dienen voor het voorkomen of beperken van handelingen ten aanzien van databanken, en door de producent van de databank of zijn rechtverkrijgende niet zijn toegestaan; technische voorzieningen worden geacht «doeltreffend» te zijn indien het opvragen en hergebruiken van een databank door de producent van de databank of zijn rechtverkrijgende wordt beheerst door middel van toegangscontrole of door toepassing van een beschermingsprocédé zoals encryptie, vervorming of andere transformatie van de databank of een kopieerbeveiliging die de beoogde bescherming bereikt; en

f. informatie betreffende het beheer van rechten: alle door de producent van een databank en zijn rechtverkrijgenden verstrekte informatie welke verbonden is met een exemplaar van een databank of bij het hergebruiken van een databank bekend wordt gemaakt, die dient ter identificatie van de databank, of informatie betreffende de voorwaarden voor het gebruik van de databank, alsmede de cijfers of codes waarin die informatie is vervat.

2. Het voor een beperkte tijd en zonder direct of indirect economisch of commercieel voordeel voor gebruik ter beschikking stellen door voor het publiek toegankelijke instellingen wordt niet als opvragen of hergebruiken beschouwd.

3. Op computerprogramma's die worden gebruikt bij de productie of de werking van met elektronische middelen toegankelijke databanken zijn de desbetreffende bepalingen in de Auteurswet van toepassing.

Juridische dimensie van big data en kunstmatige intelligentie (KI)

Deze website zoomt in op de juridische dimensie van big data en kunstmatige intelligentie. Voor onze cliënten is het van belang hoe zij de waarde van hun data kunnen beschermen, verzilveren en optimaliseren. Dataverzamelingen die vaak met aanzienlijke inspanningen zijn aangelegd. In dat verband kleven er zowel goederenrechtelijke, vermogensrechtelijke als intellectueel eigendomsrechtelijke aspecten aan datasets en datamanagementsystemen.

Eigendomsrecht op sensor data

Denk aan het bezit van en het eigendomsrecht op sensor data. En aan data access (toegang) en hergebruik. Instrumenten als vuistpand, beslag, revindicatie, verhaal en executie zijn ingevolge de wet toepasbaar op data en ook digitale objecten kunnen onder omstandigheden in de faillissementsboedel vallen.

Privacy en big data

Denk daarnaast aan privacy (GDPR, AVG), grondrechten, mededingingsrecht, aansprakelijkheid voor data inbreuken alsmede intellectueel eigendomsrecht waaronder databankenrechten en ethische aspecten van disruptieve technologie. En hoe zit het bijvoorbeeld met de nieuwe Solid POD’s, waarbij u zelf regisseur blijft van uw persoonlijke data. Waarbij u apps toestemming verleent om data te lezen of te schrijven naar uw persoonlijke data kluisje. De Nederlandse overheid is onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Justitie en Veiligheid inmiddels gestart met pilots en experimenten inzake de kansen en veiligheidsrisico’s van big data analyse.

Europese Richtlijnen inzake open data en dataverwerking

Big data wetgeving ziet op Europese Richtlijnen, internationale verdragen, Nederlandse regelgeving en Europese rechtspraak (zoals UsedSoft en Infopaq 2) van het Hof van Justitie inzake het gebruik van data architectuur, dataverwerking, data-portabiliteit en de ontwikkeling en toepassing van big data technologie. Deze wetgeving kan per sector verschillen. Regels in de farmaceutische industrie en de levensmiddelensector kunnen om die reden afwijken van regels en Europese afspraken die thans of in de nabije toekomst gelden voor de media en entertainmentindustrie, de toeristische sector, de retail branche, het marketing en saleswezen of de auto industrie.

Eigendomsrechtelijke aspecten van data

Met behulp van big data analyse krijgen onze cliënten een helicopterview op het gedrag van hun consumenten, afnemers en zakenpartners. Wie is bijvoorbeeld eigenaar van personal en non-personal (sensor) data? Kunt u een patent of een octrooi aanvragen op data? Wij sparren met u over eigendomsrechtelijke aspecten van data waaronder bevoegdheden en verplichtingen, de juridische status van databestanden, de bescherming van de vermogenswaarde die de data vertegenwoordigd en over de juiste licenties voor de exploitatie van uw technologie. Of u nu een tech startup bent, een ICT bedrijf, een online platform of een multinational uit Silicon Valley.

DSM Richtlijn, de SoftwareRichtlijn en het TDM Voorstel

Ook kijken wij naar de toepasselijkheid van Europese Verordeningen en Richtlijnen, waaronder de nieuwe DSM Richtlijn, de Softwarerichtlijn en de TDM (Text & Data Mining) regels. Het opstellen en screenen van ICT contracten inzake het gebruiksrecht op de data en de eventuele overdracht ervan, het maken van kopieën, beschermingsclausules tegen dataverlies, onredelijk bezwarende voorwaarden, excepties, structured data, bulk downloads, risico’s van data analyse contractueel afdichten alsook het hanteren van geheimhoudingsbedingen (NDA), vormt daarbij een belangrijk actiepunt.